iLearn4Health – Childhood Obesity and Active Video Games

Childhood Obesity and Active Video Games

Written by: A. Vantarakis, Professor of Hygiene, University of Patras

 

Nowadays, obesity is presented as a constantly growing phenomenon, especially in industrialized countries. Obesity is not a simple disease but a syndrome with multifactorial causes and consequences that includes metabolic, genetic, social and cultural interactions. The rapid increase in obesity cannot be attributed to genetics because the genetic material did not change substantially from 1980 to 1994. Therefore, the main considerations for researchers should be changes in both diet and physical activity.

Obesity is defined as the imbalance between energy intake and energy expenditure, the main causes of which are environmental factors and especially those associated with a sedentary lifestyle. Indeed, the modern lifestyle contains a multitude of sedentary activities (TV, PC, electronic games, etc.) which are responsible for the weight gain of individuals, while physical activity tends to be minimized.

Obesity is considered the great challenge of the 21st century for Public Health. Its occurrence has tripled since the 1980s, and it looks like the younger generation will be affected even more. As a medical problem, it accounts for 2-8% of health expenditure in the European Union, while it is responsible for or associated with 10-13% of deaths in the various regions of Europe. Greece is considered one of the countries where the problem of obesity has reached endemic proportions. According to data collected by the European Medicine and Society Cooperation Program, on 28,000 people:

  1. 30% of Greek women are obese (1st place in Europe)
  2. 30% of Greek men are obese (2nd place in Europe)
  3. 26% of boys and 19% of girls aged 6–17 are overweight
  4. Greece is the first country in Europe in terms of childhood obesity
  5. Crete is the region of Europe with the highest rates of obesity

Given that obesity and related chronic disease risk factors have relatively stable characteristics that emerge from childhood and persist into adulthood, the public health risk concern is of great interest. Childhood obesity can lead to cardiovascular, endocrinological, pulmonary, renal and musculoskeletal complications. In addition, overweight children are more likely to experience low self-esteem, higher rates of anxiety, mood disorders, and other mental health effects, which in turn can affect their school performance.

To combat these potential complications, it is extremely important to intervene at a young age rather than allowing the problem to continue into adulthood. Children appear to be more receptive to behavior change, and researchers may be more able to use family members as social support systems. Therefore, the main concern of parents should be how to prevent children from a sedentary lifestyle. In particular, attention should be directed to how they can stimulate those children who are unwilling or unable to participate in physical activities.

A new generation of active video games provides children with the ability to turn traditionally sedentary behavior into a physically active activity. During these games, players physically interact (with arm, leg, or full body movement) in a variety of movements related to sports (eg, soccer, boxing, martial arts) and other activities. (dancing, washing windows, etc.) after the visual stimulus they have from their TV screen. The games depend on the movement of the player who is asked to either imitate the movement he sees or to operate competitively in the respective game or sport he has chosen. This active ingredient replaces the sedentary behavior of using traditional video games where pressing a button could control the game.

The key question is whether these activities are effective enough to reduce body weight in both children and adults who will participate. On the other hand, if these activities significantly promote energy expenditure, then they could become a powerful tool to reverse sedentary life into active life, ensuring it as a high-value activity. In any case, however, what should be clarified is that active video games should in no way replace physical activity. What we think they can do is work as an alternative for people to be able to exercise even inside their home.

Ε. Κωστοπούλου

Επίκουρη Καθηγήτρια Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Πατρών

ΠΤΥΧΙΟ ΙΑΤΡΙΚΗΣ: Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Πατρών, Ιούλιος 2003, Βαθμός «Λίαν καλώς».

ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΥΠΑΙΘΡΟΥ: Περιφερικό Ιατρείο Πλανητέρου – Κ.Υ. Κλειτορίας Αχαΐας (16/02/04-23/02/05).

ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ: Τίτλος ειδικότητας Παιδιατρικής (Ιανουάριος 2013) – Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών.

ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΟΣ ΤΙΤΛΟΣ: Διδάκτορας Πανεπιστημίου Πατρών μετά την επιτυχή υποστήριξη της Διδακτορικής Διατριβής με τίτλο «Αρνητική μεταβίβαση του σήματος της αυξητικής ορμόνης σε παιδιά με ανεπάρκεια αύξησης» (Ιούλιος 2013).

ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ: 1) Επιστημονική συνεργάτις του Τμήματος Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας και Διαβήτη του Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Πατρών επί 5 έτη (24/02/05-12/08/06, 19/05/08-25/10/10, /01/13-/01/14).

2) Εξειδίκευση στην Παιδιατρική Ενδοκρινολογία στα νοσοκομεία University College London Hospital και Great Ormond Street Hospital, Λονδίνο, Ηνωμένο βασίλειο (Ιούνιος 2014 – Ιούνιος 2016).

ΜΕΤΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: Στην Παιδιατρική Νευρολογία στο Frenchay Hospital και Bristol Children’s Hospital (09/01/14-31/05/14).

ΘΕΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΙΔΙΚΕΥΣΗ ΚΑΙ ΕΞΕΙΔΙΚΕΥΣΗ: 1) Επίκουρη Καθηγήτρια Παιδιατρικής Ενδοκρινολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Πατρών (2025).

2) Επιμελήτρια Παιδιατρικής, Παιδιατρική Κλινική Πανεπιστημιακού Γενικού Νοσοκομείου Πατρών (2016-2024).

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΟ ΕΡΓΟ: Συμμετοχή σε 5 πολυκεντρικές και πολλαπλές κλινικές μελέτες.

ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΟ: 1) Συγγραφή 76 πλήρων δημοσιεύσεων σε διεθνή περιοδικά (71 με αναφορά στο Pubmed).

2) Συνολικά 102 αναρτημένες ανακοινώσεις, σε 51 διεθνή και 51 ελληνικά επιστημονικά συνέδρια και ημερίδες.

ΠΡΟΣΚΕΚΛΗΜΕΝΗ ΟΜΙΛΗΤΡΙΑ: 37 διαλέξεις μετά από πρόσκληση.

ΠΡΟΦΟΡΙΚΕΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ: 21 προφορικές παρουσιάσεις, σε 7 διεθνή και 14 ελληνικά επιστημονικά συνέδρια και ημερίδες.

ΣΥΝΕΔΡΙΑ/ΗΜΕΡΙΔΕΣ: Συνολικά 170 (135 εθνικά, 35 διεθνή).

Δρ Παπαχατζή Ελένη

Παιδίατρος

Γεννήθηκε στην Πάτρα. Αποφοίτησε από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Πατρών με βαθμό Λίαν Καλώς. Ακολούθησε Μεταπτυχιακές Σπουδές στην Υγιεινή και τη Δημόσια Υγεία, στο Εργαστήριο Υγιεινής του Πανεπιστημίου Πατρών με το οποίο συνεργάζεται έως σήμερα. Κατέχει Μεταπτυχιακό στη Δημόσια Υγεία με κατεύθυνση Λοιμώδη Νοσήματα (Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, ΕΣΔΥ, Αθήνα) και Διδακτορικό Δίπλωμα από την Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Πατρών. Ειδικεύθηκε στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών (ΠΓΝΠ) και εξειδικεύθηκε στα νοσοκομεία University College London Hospital (UCLH) και St Mary’s Hospital, Imperial College Healthcare NHS Trust στο Λονδίνο (Παιδιατρική Λοιμωξιολογία). Εργάζεται ως Επικουρική Επιμελήτρια στη Μονάδα Εντατικής Νοσηλείας Νεογνών στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών. Έχει παρουσιάσει το ερευνητικό της έργο σε 30 συνέδρια (εθνικά, ευρωπαϊκά και παγκόσμια) ενώ έχει συμμετάσχει ως ερευνήτρια σε εθνικές πολυκεντρικές επιδημιολογικές μελέτες (Ε.ΜΕ.ΝΟ., Hprolipsis) καθώς και σε ευρωπαϊκά προγράμματα προαγωγής υγείας σε παιδιά προσχολικής και σχολικής ηλικίας (Health4EUkids, Joint Action for the implementation of best practices and research results on Healthy Lifestyle for the health promotion and prevention of non-communicable diseases and risk factor). Συμμετέχει στη διδασκαλία προπτυχιακών και μεταπτυχιακών φοιτητών στο Πανεπιστήμιο Πατρών στον τομέα της Δημόσιας Υγείας (Προαγωγή Υγείας, Κοινωνική και Προληπτική Ιατρική) καθώς και σε εθελοντικές δράσεις που αφορούν στη Δημόσια Υγεία (street action, δράσεις για ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, ευαισθητοποίηση πληθυσμού κα).

Ε.Μαγριπλή

Επίκουρη Καθηγήτρια Διατροφικής Επιδημιολογίας & Δημόσιας Υγείας, στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Επισκέπτρια Καθηγήτρια, Τμήμα Ιατρικής Πανεπιστημίου Πατρών

Η Εμμανουέλα Μαγριπλής είναι Επίκουρη Καθηγήτρια Διατροφικής Επιδημιολογίας & Δημόσιας Υγείας, με ενεργή συμμετοχή σε πολλά αξιόλογα ιδρύματα. Η έδρα της είναι στο Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Τεχνολογίας Τροφίμων & Διατροφής του Ανθρώπου, αλλά είναι επίσης Επισκέπτρια Καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο Πατρών (Ιατρική Σχολή), Τμήμα Υγιεινής. Η ακαδημαϊκή της πορεία περιλαμβάνει συνεργασίες με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης (Center for Statistics in Medicine) και το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο (Ιατρική Σχολή). Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα επικεντρώνονται στη διατροφή και τα χρόνια νοσήματα, γεγονός που την οδήγησε να ηγηθεί της βάσης δεδομένων και της διάδοσης των αποτελεσμάτων της Πανελλαδικής Μελέτης Διατροφής & Υγείας (ΠΑ.ΜΕ.ΔΥ). Η κυρία Μαγριπλή συμμετέχει ενεργά σε δύο ευρωπαϊκά ερευνητικά προγράμματα: το Health4EUkids και το PIMENTO (e-Cost). Για το Health4EUKids είναι υπεύθυνη για μεθόδους συμβουλευτικής σε θέματα διατροφής και τρόπου ζωής για την πρόληψη της παιδικής παχυσαρκίας και στο PIMENTO συν-ηγείται μελέτης με στόχο τη χαρτογράφηση της συχνότητας και της ποσότητας πρόσληψης τροφίμων που έχουν υποστεί ζύμωση στις 4 ευρωπαϊκές περιφέρειες, έχοντας δημιουργήσει και στοχευμένο ερωτηματολόγιο για τη συγκεκριμένη μελέτη. Συμμετέχει επίσης ενεργά στο έργο OACCUS (Outdoor Against Cancer Connect us), κυρίως στον 2ο πυλώνα «ισορροπημένη διατροφή», με στόχο την εκπαίδευση των επιζώντων από καρκίνο σχετικά με τις διατροφικές συστάσεις και την ενίσχυση της κατανόησής τους, αλλά και την εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας σχετικά με τη σημασία της έμφασης στους διατροφικούς δείκτες και την προώθηση των διατροφικών οδηγιών σε πρακτική μορφή. Η κυρία Μαγριπλή είναι επίσης ένα από τα βασικά μέλη του έργου για την επισιτιστική επισφάλεια που στοχεύει στην ανάπτυξη ενός σχεδίου επισιτιστικής ασφάλειας στο πλαίσιο της βιώσιμης ανάπτυξης στην Ελλάδα μετά την COVID-19. Η εμπειρογνωμοσύνη της αναγνωρίζεται από τους ρόλους της σε διάφορες επαγγελματικές εταιρείες (πρόεδρος της ομάδας εργασίας Επιδημιολογίας της Ελληνικής Εταιρείας Αθηροσκλήρωσης) και τον διορισμό της στην Ομάδα Εργασίας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη θέσπιση ανώτερων ορίων χρήσης μικροθρεπτικών σε τρόφιμα & συμπληρώματα διατροφής. Έχει επίσης προσκληθεί να συμμετάσχει στην ηλεκτρονική ομάδα εργασίας (EWG) για την ανάπτυξη διατροφικών κατευθυντήριων γραμμών για την υποστήριξη του FAO και του ΠΟΥ, με στόχο να διερευνηθούν πώς τα ευρωπαϊκά μέλη αναπτύσσουν και ενσωματώνουν τη βιωσιμότητα στις διατροφικές τους κατευθυντήριες γραμμές, να αξιολογηθούν τα υπάρχοντα διεθνή εργαλεία και να προταθούν συστάσεις στο CCEURO34 για τη δημιουργία κατευθυντήριων γραμμών που ενσωματώνουν προσεγγίσεις βιωσιμότητας και συστημάτων τροφίμων. Στόχος είναι να δοθούν κατευθυντήριες γραμμές για να βοηθηθούν τα ευρωπαϊκά μέλη να αναπτύξουν πιο βιώσιμες διατροφικές κατευθυντήριες γραμμές. Αυτήν τη στιγμή έχει 92 δημοσιεύσεις σε περιοδικά με κριτές, 5 σχολικά βιβλία και 3 κεφάλαια βιβλίων, και h-index 25 (Google Scholar). Είναι επίσης κριτής σε επιστημονικά περιοδικά και υπηρετεί σε συντακτικές θέσεις για πολλά καθιερωμένα περιοδικά διατροφής (π.χ. EJON).

Ε.Γκιντώνη

Κλινική Ψυχολόγος, Δρ. Νευροψυχολογίας

Η Ευγενία Γκιντώνη είναι Κλινική Ψυχολόγος και Διδάκτωρ Νευροψυχολογίας του Πανεπιστημίου Κρήτης με μεταπτυχιακή εξειδίκευση σε θέματα ψυχικής υγείας (MSc Mental Health – ΕΚΠΑ) και στην Ηγεσία και Διοίκηση στην Εκπαίδευση (M.Ed. Università ROMA TRE). Διαθέτει πολυετή εμπειρία σε κλινικά και εκπαιδευτικά περιβάλλοντα, όπως Ψυχιατρικά Νοσοκομεία, Μονάδες Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας, Ιατροπαιδαγωγικά Κέντρα και Συμβουλευτικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής, ενώ από το 2010 υπηρετεί ως Ψυχολόγος στο Εθνικό Σύστημα Υγείας.

Σήμερα εργάζεται στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών, ενώ παράλληλα παρέχει διδακτικό και ερευνητικό έργο στο Πανεπιστήμιο Πατρών, καθώς και σε συνεργασία με άλλα πανεπιστήμια του εσωτερικού, όπως το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και το Ιόνιο Πανεπιστήμιο, αλλά και του εξωτερικού όπως το Πανεπιστήμιο του Manchester  στην Αγγλία και το Πανεπιστήμιο Notre-Dame στο Σίδνεϋ της Αυστραλίας.

Έχει συμμετάσχει ενεργά σε αρκετά ερευνητικά προγράμματα, εστιάζοντας στην ψυχομετρία, τη νευροψυχολογική αξιολόγηση συνδυαστικά με την εφαρμογή αλγορίθμων μηχανικής μάθησης για την πρόβλεψη συμπεριφορών και τη βελτίωση της εκπαιδευτικής διαδικασίας μέσω της παιχνιδοποίησης της μάθησης (gamification). Η συμβολή της στο πεδίο της νευροεκπαίδευσης και της παιχνιδοποίησης αποτελεί σημαντικό στοιχείο για την επιτυχή υλοποίηση εκπαιδευτικών προγραμμάτων. Οι δημοσιεύσεις της καλύπτουν θέματα ψυχικής υγείας, θεραπευτικών προσεγγίσεων και εκπαίδευσης όπως η αξιολόγηση της συναισθηματικής νοημοσύνης και η ψυχομετρία σε εκπαιδευτικά περιβάλλοντα, και έχουν δημοσιευτεί σε έγκριτα διεθνή επιστημονικά περιοδικά με υψηλό δείκτη απήχησης.

Η εξειδίκευσή της στη Συστημική Ψυχοθεραπεία, στη Γνωσιακή Συμπεριφορική Θεραπεία και στην Τραυματοθεραπεία, σε συνδυασμό με την εκτενή της ερευνητική δραστηριότητα, την κλινική εμπειρία και το εκπαιδευτικό της έργο, αποτελεί πολύτιμο στοιχείο για την προώθηση της ψυχολογίας και της εκπαίδευσης.

Α. Βανταράκης

Καθηγητής Υγιεινής του τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Πατρών

Καθηγητής Υγιεινής του τμήματος Ιατρικής του Πανεπιστημίου Πατρών από το 2017. Επίκ.Καθηγητής στο Εργαστήριο Υγιεινής και Προστασίας Περιβάλλοντος στο Τμήμα Ιατρικής του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, Ελλάδα (Ιούνιος 2004 – Μάης 2008). Πρώην Tεχνικός Επιθεωρητής στον Ενιαίο Φορέα Ελέγχου Τροφίμων, Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης, Υπεύθυνος τμήματος Εργαστηριακών Ελέγχων & Μετρήσεων. Πρώην Τεχνικός Επιθεωρητής στο Κέντρο Πρόληψης Επαγγελματικών Κινδύνων/Επιθεώρηση Εργασίας Δυτικής Ελλάδος σε θέματα Υγιεινής & Ασφάλειας εργαζομένων.

Το ερευνητικό του αντικείμενο είναι Δημόσια Υγεία και Περιβάλλον. Έχει επιβλέψει πάνω από 25 ευρωπαϊκά προγράμματα (Ευρωπαϊκή Ένωση, Horizon, FP7, Erasmus, Interreg κλπ.) και πάνω από 60 ερευνητικά προγράμματα και έχει/είχε την επιστημονική ευθύνη (Υπουργεία, ΠΕΠ, Νομαρχίες, Δήμοι). Είναι συγγραφέας 135 ερευνητικών εργασιών σε ξενόγλωσσα περιοδικά, 12 ερευνητικών εργασιών σε ελληνόγλωσσα και 150 άρθρων σε ελληνικά περιοδικά/εφημερίδες, ενώ παράλληλα έχει επιμεληθεί, μεταφράσει και συγγράψει πολλά βιβλία.

Είναι μέλος 10 επιστημονικών εταιρειών και Βοηθός εκδότη (Assoc. Editor) στα περιοδικά Water Science Technology & Water Safety, Advances in Public Health καθώς και μέλος του Συντακτικού Συμβουλίου (Editorial Board) του περιοδικού Food & Environmental Virology, Journal of Diseases and Global Health, Advances in Public Health και κριτής στα περιοδικά Virology Journal, Journal of Virological Methods, Environmental Research and Hygiene, International Public Health Journal).

Έχει διοργανώσει 5 ξένα και 20 ελληνικά συνέδρια/ημερίδες, έχει δημοσιεύσει πάνω από 150 ανακοινώσεις σε πρακτικά διεθνών συνεδρίων, 70 ανακοινώσεις σε πρακτικά ελληνικών συνεδρίων, 9 ομιλίες ως προσκεκλημένος σε διεθνή συνέδρια και πάνω από 50 διαλέξεις/εισηγήσεις σε ελληνικά συνέδρια και ημερίδες.